Son zamanlarda herkes bir şekilde “Kripto para” terimini bir yerden duymuştur. Ayrıca, ülke olarak da Kripto para piyasasında işlemleri sıkça yapıyoruz ki bu konuda geçenlerde bir araştırma yayınlandı. Araştırmaya göre Türkiye, kripto paralar piyasalarında aktiflikte Avrupa’da birinci, Dünya’da dördüncü, Bitcoin piyasa değer bakımından ise dünyada sekizinci sırada. Durum böyleyken Bitcoin ve Kripto para piyasasına olan ilgi de fazla oluyor haliyle.
Kripto para piyasası iki bölüme ayrılır: Bitcoin ve Altcoinler. Altcoinler, Bitcoin’e alternatif olarak üretilen ve çeşitli coinlerden oluşan bütüne verilen addır. Altcoinler aynı zamanda Bitcoin’in sahip olduğu Blockchain teknolojisi üzerinde de geliştirme yapmayı ve yenilik üretmeyi tasarlayabilirler. Bu çalışmalardan dolayı altcoinlerde oluşan ilk akım “Merkeziyetsiz Finans (Decentralized Finance – DeFi)"dır.
DeFi, Bitcoin’e benzer bir şekilde, herhangi bir merkezi otoritenin varlık göstermediği coinlere verilen genel isimdir. Aslında buradaki olay, kredi kartlarımızla ödeme yaptığımızda işlemlerimizin işlemi yaptığımız banka üzerinden onaylanması gerekir. DeFi işte tam da bu noktada devreye giriyor ve aradaki onaylayıcıyı ortadan kaldırıyor. Ayrıca, DeFi projeleri farklı kompleks finansal sorunlara da odaklanır. Bitcoin’ den sonra en bilinen coin Ethereum aslında bir altcoindir ve akıllı kontratlara odaklanmaktadır. Akıllı kontratlar, belirli koşulların gerçekleşmesi durumunda sonuca ulaşan kod satırları dizisidir. Bu konuda çalışan başka bir proje ise Chainlink’dir. Chainlink, Blockchain dışında var olan akıllı kontratları Blockchain teknolojisine adapte etmeyi amaçlamaktadır.
Son günlerde daha çok duyduğumuz ve özellikle sanatçıların en çok ilgi gösterdiği trend NFT(Non-Fungible Token - Değiştirelemez Token). NFT'lerin özünde diğer kripto para varlıkları gibi sınırlı sayıda arzı vardır fakat onları diğerlerinden ayıran özelliği, NFT'lerin sanatsal bir değer taşımasıdır. Yani, sanatçılar ürettikleri sanat eserlerini bu Tokenler aracılığıyla satabiliyorlar. Başka bir özelliği, arzının sınırlı olmasından dolayı dijital koleksiyon olarak görülmeye başlanmaları. Bu durumda arz sınırlı talep yüksek olursa fiyat da yüksek oluyor. Nitekim, geçtiğimiz günlerde, sadece dünyada bulunan bir NFT açık arttırma ile yaklaşık 69 milyon dolara satıldı. Eklemek gerekirse, siz de bir tane NFT oluşturup satma imkanına sahipsiniz.
Sonuç olarak, Kripto paralar hayatımızın içine her gün daha çok girmekte ve NFTlerin gösterdiği üzere sadece ekonomi ve finans değil, birçok farklı alanda kavrayış biçimlerimizi değiştirme potansiyeline sahip. Acaba, bu teknolojinin bir sonraki seçtiği hedef hangi alan olacak?